Ενώ τα ιστορικά έργα που διερευνούν την εμφάνιση της δημοκρατίας εστιάζονται κατά κανόνα στην αρχαία Ελλάδα και στην προαναγεννησιακή Ευρώπη, Η παρακμή και η άνοδος της δημοκρατίας υιοθετεί έναν παγκόσμιο ορίζοντα έρευνας και αντλεί στοιχεία από όλες τις εποχές και τις ηπείρους για να δείξει ότι η ιστορία της δημοκρατίας είναι πολύ πιο πλούσια και πολύ πιο σύνθετη: μορφές δημοκρατικής λειτουργίας εντοπίζονται σε πολλούς τόπους, σε πολύ διαφορετικές εποχές, από την προκολομβιανή Αμερική ώς την αρχαία Μεσοποταμία και την προαποικιακή Αφρική...
Σκοπός του παρόντος πονήματος είναι να καταδειχθεί ότι η πολιτική σκέψη και ο πολιτικός λόγος, εκφράζουν την ανθρώπινη υπόσταση και καταδεικνύουν ότι ο άνθρωπος νοείται ως πολιτικό ον που έχει την ανάγκη του ελεύθερου στοχασμού...
Από τον διάλογο με το έργο του Θουκυδίδη προκύπτει ότι η προσέγγιση της πολιτικής ως δύναμης αποτελεί ιδίωμα πρωτίστως της κρατοκεντρικής συγκρότησης του κόσμου...
Η πολυετής και συστηματική ενασχόλησή μου με τη σκέψη και το έργο του πολίτη της Φλωρεντίας αποτυπώνεται κυρίως στη Μονογραφία μου: Niccolò Machiavelli...
Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στο ανά χείρας βιβλίο είναι η επεξεργασμένη μορφή εισηγήσεων των συγγραφέων στην Ημερίδα του Επιστημονικού Ομίλου «Αριστόβουλος Μάνεσης» με τίτλο «Από τον Αλέξανδρο Σβώλο στον Αριστόβουλο Μάνεση...
Η επισκόπηση της πολιτικής ιστορίας της Νέας Ελλάδος, των διακοσίων ετών, καταδεικνύει την επιθυμία των Ελλήνων να κυβερνηθούν κατά δημοκρατικό τρόπο, εντός του ελευθέρου κράτους, που προσπαθούσαν να δημιουργήσουν από την αρχή του απελευθερωτικού αγώνος...
Στο παρόν βιβλίο ερευνάται η σχέση των δύο βασικών προοδευτικών πολιτικών θεωριών και ιδεολογιών, του φιλελευθερισµού και του σοσιαλισµού, µε τη θεωρία της δηµοκρατίας, όπως προσεγγίστηκαν µέσα από το επιστηµονικό έργο των τριών βασικών εκπροσώπων του «Νέου Φιλελευθερισµού» (New Liberalism): John Atkinson Hobson (1858-1940), David George Ritchie (1853-1903) και Leonard Trelawney Hobhouse (1864-1929)...
Η μελέτη των αντιδημοκρατικών εκτροπών που έλαβαν χώρα στην κλασική Αθήνα για περίπου τριάντα χρόνια και συνέπεσαν με την εποχή της μεγάλης ανάπτυξης της πόλης και προπαντός της πλήρους άνθησης των δημοκρατικών θεσμών συνιστά τον πυρήνα του ανά χείρας βιβλίου...
– Πώς η αντιπροσωπευτική δημοκρατία μάς βοηθά να μη διχαζόμαστε, αλλά να συνυπάρχουμε;
– Πώς μεταφράζεται αυτή η συνύπαρξη μέσα στη λειτουργία της πολιτικής;
– Πόσο σημαντικό είναι να αναδεικνύουμε τη «συμβιωτική» λειτουργία της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας σε καιρούς που το «θερμόμετρο» της πολιτικής αντιπαράθεσης ανεβαίνει στα ύψη;
Από τη γέννησή της ως και σήμερα και από τις διαφορές της με την αρχαία «άμεση» δημοκρατία ως τη σχέση της με το «μικτό πολίτευμα» του Αριστοτέλη, η αντιπροσωπευτική δημοκρατία αναδεικνύεται ως ο εγγυητής της πολιτικής ενότητας και της αμοιβαίας αναγνώρισης του δικαιώματος των πολιτικών αντιπάλων να έχουν υπόσταση, θεσμική ιδιότητα και φωνή που να ακούγεται...
Εδώ και τρεις, τουλάχιστον, δεκαετίες, οι θεσμοί της Δημοκρατίας –και για την ακρίβεια, ως προς το αντικείμενο αυτής της μελέτης, της Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας– ακολουθούν μια παρακμιακή πορεία, της οποίας μάλιστα η καθοδική τάση επιταχύνεται με γεωμετρική πρόοδο...
Η κρίση της δημοκρατίας κατά τα τελευταία χρόνια, μέχρι την πρόσφατη έξαρση της πανδημίας, εκδηλώθηκε διεθνώς, με την αναβίωση του ακροδεξιού εξτρεμισμού σε διάφορες εκδοχές του, με ποικίλα φαινόμενα εκφασισμού της πολιτικής και κοινωνικής ζωής και με μία γενικευμένη κρίση εκπροσώπησης...
«Οι έννοιες», έγραψε ο νοµπελίστας φυσικός George Thomson, είναι «ιδέες που ονοµατίζονται· καθορίζουν τα ερωτήµατα που θέτουµε και τις απαντήσεις που παίρνουµε»...