Το τέλος του πολέμου μεταξύ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και των τεσσάρων συμμάχων της Βαλκανικής Χερσονήσου -της Σερβίας, της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και του Μαυροβουνίου- οδήγησε σε μία κατάσταση που δεν θύμιζε ειρήνη αλλά μία ανακωχή, η οποία θα έδινε τον απαραίτητο χρόνο, από τη μια, στους Βούλγαρους και, από την άλλη, στους Έλληνες, τους Σέρβους και τους Μαυροβουνίους να αξιολογήσουν κατά πόσο η νέα εδαφική κατάσταση, που διαμορφώθηκε από την κατάκτηση των οθωμανικών εδαφών, θα ήταν ανάλογη των εθνικών προσδοκιών και των γεωστρατηγικών συμφερόντων τους....

...

Οι μακεδονομάχοι δεν είχαν σκοπό την απελευθέρωση των ρωμιών της Μακεδονίας από τους οθωμανούς (τα σύνορα του κράτους τότε έφταναν ως τη Θεσσαλία), ούτε απέβλεπαν στην κατοχή συγκεκριμένων εδαφών, αλλά στην επαναφορά των μακεδονικών πληθυσμών στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, δεδομένου ότι οι βούλγαροι είχαν αποσχισθεί ιδρύοντας δική τους Εκκλησία, την Εξαρχία, στην οποία είχαν υπαχθεί τότε πολλοί μακεδόνες....

...

-...

Στο βιβλίο παρουσιάζονται κειμήλια (στολές, όπλα, μετάλλια, εξοπλιστικά αντικείμενα κ....

Η αναψηλάφηση της ιστορίας της Μακεδονίας, η οποία επιχειρείται στις μελέτες που απαρτίζουν τον τόμο αυτό, ξαναφέρνει στο προσκήνιο κρίσιμα ζητήματα από τα χρόνια ιδίως του Μακεδονικού Αγώνα και των Βαλκανικών Πολέμων: - την κατασκευή του απαραίτητου εθνολογικού επιχειρήματος στην υπηρεσία του ελληνικού αλυτρωτισμού, με τη συνακόλουθη αποσιώπηση των υπαρκτών οικονομικοκοινωνικών και εθνοπολιτισμικών διαφορών· - τους άξονες της προπαγάνδας -γλωσσικό εξελληνισμό και εθνικό φρονηματισμό-, σε συνδυασμό με τις πληθυσμιακές ανακατατάξεις και την τρομοκράτηση των εντόπιων πληθυσμών· - τις αποκλίσεις μεταξύ των εθνικών κέντρων -του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών και του Πατριαρχείου- ως προς τις επιμέρους στρατηγικές και την ακολουθητέα πολιτική ενόψει του κοινού στόχου· - τους μηχανισμούς που διέπουν τη διαδικασία ενσωμάτωσης των Νέων Χωρών στον εθνικό κορμό έως την τραγική κατάληξη του Εμφυλίου και το στρατοκρατικό καθεστώς που επιβλήθηκε στην περιοχή μεταπολεμικά· - τη συγκρότηση του μύθου του Μακεδονικού Αγώνα ήδη από τον Μεσοπόλεμο, με την ηρωοποίηση των πρωταγωνιστών, την αποσιώπηση και τον "εξευγενισμό" των πεπραγμένων και την παραχάραξη των πηγών....

Η δημιουργία του πρώτου ανεξάρτητου ελληνικού κράτους αποτελεί σημαντική τομή τόσο στην πολιτική και κοινωνική ζωή όσο και στην πολιτισμική και ιδεολογική συμπεριφορά των κατοίκων του Bασιλείου....

Πολλά από τα κείμενα της συλλογής "Έθνος υπό σκιάν" εξακολουθούν να έχουν μια εκπληκτική επικαιρότητα....

Ποιον βόλευε τελικά ο φόνος του βασιλέως Γεωργίου Α΄ στις 5 Μαρτίου 1913 στη Θεσσαλονίκη από τον φαινομενικά ανισόρροπο Αλέξανδρο Σχινά; Τη Βουλγαρία, που επιθυμούσε την απομάκρυνση του Γεωργίου από τη Θεσσαλονίκη για να μπορέσει να τη διεκδικήσει ευκολότερα; Την Αυστρία, που θα επιθυμούσε για τον εαυτό της τη Θεσσαλονίκη; Τη Γερμανία, που ήθελε να κατέχει τον ελληνικό θρόνο ο γερμανόφιλος Κωνσταντίνος και όχι ο αγγλόφιλος Γεώργιος; Τη σύζυγο του Κωνσταντίνου Σοφία, που θα ήθελε να ελέγχει αυτή τον Κωνσταντίνο και όχι ο πεθερός της; Μήπως ήταν απλώς ένας νευρικός παροξυσμός του Σχινά; Ένας φόνος εκ παραδρομής; Μια συλλέκτρια χρονικών διά της υπέρθεσης των ενδεχομένων φροντίζει να αναβλύσουν με διαπλεκόμενη ανάγνωση τέσσερις επάλληλες αναδιηγήσεις των γεγονότων μέσα από τα ίδια ακριβώς κείμενα....

Ο Σ....

Φθινόπωρο 1912....

-...

Στο βιβλίο παρουσιάζεται το ανδραγάθημα του υποπλοίαρχου Νικόλαου Βότση, ο τορπιλισμός του Φετχί Μπουλέντ στη Θεσσαλονίκη....

Η νεώτερη ιστορία της περιοχής του Ρουμλουκιού εξακολουθεί να παραμένει ανεξερεύνητη ακόμα και στις πιο βασικές της πτυχές....