H συλλογή δοκιμίων της Μαρία Τοντόροβα μας προσκαλεί σε ένα γοητευτικό ερευνητικό ταξίδι στα νεότερα και σύγχρονα Βαλκάνια μέσα από την πραγμάτευση εννοιών και ζητημάτων όπως η νεωτερικότητα και η καθυστέρηση, η εθνική ταυτότητα και οι ετερότητές της, η ιστορική δημογραφία και η κοινωνική δομή, η εμπειρία και η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, οι πολιτικές της μνήμης και η νοσταλγία του κομμουνισμού...
Ο συγγραφέας πετυχαίνει, μέσα από την πολυετή και αναλυτική έρευνα αναρίθμητων στρατιωτικών και άλλων εγγράφων και ντοκουμέντων, να αποκρυπτογραφήσει την ουσία της σχέσης που αναπτύχθηκε στη διάρκεια του πολέμου ανάμεσα στη Ν...
Σήμερα απαιτούμε διάφανη διακυβέρνηση, ονειρευόμαστε ρομαντικές σχέσεις «από καρδιάς», αναζητούμε μια «ανοιχτή» κοινωνία και φανταζόμαστε ένα μέλλον όπου θα μπορούμε να γνωρίζουμε τα πάντα...
Είναι να αμφισβητείται άραγε η αγιότητα Πατέρων που, όχι μόνο υπήρξαν ομολογητές ή και έσωσαν με το παράδειγμα και τις νουθεσίες τους τις ψυχές των συμπατριωτών τους κατά τη μεγάλη έξοδο από τη ρωσική γη, αλλά και που με τα καραβάνια των διασκορπισμένων ανά τον κόσμο πιστών και Ποιμένων υπό την υπαγωγή τους, διέσωσαν και διέδωσαν το ορθώς φρονείν της χριστιανοσύνης, την Αγία Ορθοδοξία; Καθαρή από τη λέπρα των αιρέσεων, την κακοδοξία του συνονθυλεύματος του Οικουμενισμού, έφτασε ώς τις μέρες τους σαν Θεόδοτο δώρο δια μέσου αγώνων, διωγμών - παλαιών τε και νεότερων, από μια μερίδα που ανθέστη σε απειλές και υποσχέσεις...
Το 1821 ήταν επανάσταση γιατί δημιούργησε έναν διαφορετικό τύπο πολιτείας από όσες είχαν υπάρξει όλους τους προηγούμενους αιώνες, γιατί μεταμόρφωσε έναν λαό σε έθνος, γιατί γέννησε πολίτες, γιατί δημιούργησε έναν καινούργιο κόσμο στον οποίο η λαϊκότητα, η ισότητα και η δημοκρατία συγκροτούσαν τον πιο φωτεινό αστερισμό στο στερέωμα, παρά τις κατά καιρούς νεφώσεις...
Στο βιβλίο αυτό περιγράφεται η ζωή και το μαρτύριο των Αγίων Χρυσάνθου και Δαρείας, ο κοινωνικός, πολιτικός και πολιτιστικός περίγυρος, κατά τα έτη 281-283 μ...