Το ερώτημα "Πού πας Ευρώπη - πού πας Κόσμε;" ήταν και είναι παντού και πάντα επίκαιρο....

Ο λαϊκός πολιτισμός αποτέλεσε για πολύ καιρό αντικείμενο μιας ρομαντικής αναζήτησης επιβιώσεων και κατάλοιπων....

Ανεξάρτητα από τη μορφή που αποκτά, ο τοπικός πολιτισμός επανέρχεται στις μέρες μας ως αναβίωση ή συνεχίζει ως επιβίωση....

Ο πολιτισμός δεν είναι μετρήσιμο μέγεθος, δεν αποτιμάται με μοναδικό κριτήριο ποσοτικά μεγέθη, υψηλούς οικονομικούς δείκτες ανάπτυξης, τεχνολογικά και επιστημονικά επιτεύγματα....

Τα εννέα κείμενα που αποτελούν τον παρόντα τόμο προέρχονται από τις αντίστοιχες ανακοινώσεις στο Συνέδριο στη μνήμη του Στάθη Δαμιανάκου με τίτλο "Αγροτική κοινωνία-λαϊκός πολιτισμός", που έγινε στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών από 25 έως 27 Μαΐου του 2005....

Το βιβλίο προτείνει ένα ταξίδι στον λαϊκό πολιτισμό, τη λαογραφία και τις σχέσεις της με άλλους επιστημονικούς κλάδους, παρουσιάζοντας την ιστορική της εξέλιξη τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό....

Εδώ και έναν αιώνα, τα Βαλκάνια αντιμετωπίζονται ως μια γεωπολιτική ενότητα, γεγονός που έχει εσωτερικευτεί και από τους ίδιους τους λαούς που κατοικούν στον χώρο της....

Στο βιβλίο "Οι παλαιοί Ανωγειανοί - τρόπος ζωής και αγώνες κατά της Τουρκοκρατίας" περιγράφονται η ζωή και η δράση των κατοίκων του χωριού Ανώγεια Μυλοποτάμου Κρήτης, κυρίως κατά το 19ο και τις αρχές του 20ου αιώνα....

Διασώζοντας από τη λήθη σπάνια αντικείμενα λαϊκής τέχνης από όλο το φάσμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων του πρόσφατου παρελθόντος (όπλα, παλάσκες, μεδουλάρια, φυλακτά, ρολόγια κ....

Στη μελέτη αυτή επιχειρείται, με βάση τα σημερινά δεδομένα και τις προοπτικές, μια συνολική ανασκόπηση των πολλών θεμάτων που σχετίζονται με τη λαϊκή παράδοση, ιδιαίτερα με τη λαϊκή προφορική παράδοση....

Πολλές από τις παραδόσεις για τις οποίες πιστεύουμε ότι έχουν προέλευση αρχαία, στην πραγματικότητα επινοήθηκαν πρόσφατα....

Πώς διαλέγεται σήμερα, στην εποχή του οικονομικού ιμπεριαλισμού και της παγκοσμιοποιημένης αισθητικής του, το ατομικό με το συλλογικό, και σε ποιο βαθμό επιτρέπεται στα λαϊκά στρώματα να αυτοκαθορίζονται και να διαμορφώνουν τους όρους της ζωής τους και την κοσμοθεωρία τους; Τι απέγινε η οικείωση των κοινωνιών αλληλοαναγνώρισης και τι απέμεινε από τις εσωγενείς τελετουργίες που στοίχειωναν τα χαρμόσυνα και τα λυπητερά περάσματα του φυσικού και του κοινωνικού χρόνου; Πώς χειραγωγείται σήμερα, στην εποχή της αναγνωσιμότητας, η ζωή των λαϊκών στρωμάτων και πώς διαχειρίζονται αυτή τη χειραγώγηση οι νέου τύπου διανοούμενοι, δηλαδή τα στελέχη των ηγεμονικών μηχανισμών; Τελικά τι ήταν ο λαός του λαϊκού πολιτισμού και με ποιες τεχνικές λειτουργούσε ο πολιτισμός του ως σύστημα προφορικού πολιτισμού; Είναι παλαιά και νέα ζητήματα μελέτης και κατανόησης του λαϊκού πολιτισμού που πραγματεύεται το παρόν βιβλίο σε ανοιχτό διάλογο με τη Θεωρία της Λογοτεχνίας, με την Κοινωνική Ανθρωπολογία, με την Ιστορία ως Ιστορική Ανθρωπολογία και ως Μικροϊστορία....

Στους χρόνους του Νεοελληνικού Διαφωτισμού προτείνεται από τους εκπροσώπους της κοραϊκής "μέσης οδού" για τον υπόδουλο ακόμα ελληνικό λαό, ενόψει πάντως της προσδοκώμενης ανεξαρτησίας του, ένα πρότυπο πολιτισμού με το συγκερασμό θεμελιωδών παραμέτρων: παράδοσης και νεωτεριστικού πνεύματος, λαϊκότητας και λογιότητας, Ανατολής και Δύσης....

Στις ιστορικές ρίζες, στα ήθη και τα έθιµα, αλλά και στον έντεχνο λαϊκό λόγο στο πλαίσιο του ελληνικού παραδοσιακού πολιτισµού, που παρουσιάζει µεγάλο πλούτο µορφών και τοπικών παραλλαγών, είναι βασισµένη η ανάλυση αυτού του βιβλίου....