Η παρούσα ιστορική έρευνα επιχειρεί μία συνολική παρουσίαση της αντίστασης που πρόβαλε ο Ελληνισμός του Δυτικού Πόντου κατά τη διάρκεια των δύο εθνικιστικών εκκαθαρίσεων, των Νεότουρκων και των Κεμαλικών, μεταξύ των ετών 1914-1923, αλλά και κατά τη διάρκεια των σφοδρών διωγμών των ντερέμπεηδων του 17ου αιώνα...
Στις 30 Οκτωβρίου 1914 ένα πλοίο, καταστόλιστο με κόκκινες σημαίες, ξεκίνησε νωρίς το πρωί από το λιμάνι της Τραπεζούντας με προορισμό την Κερασούντα....
Σε μια περίοδο που η χρονική απόσταση από τον Ξεριζωμό από την ποντιακή πατρίδα ξεθωριάζει τις σκόρπιες πλέον μνήμες του Ποντιακού Ελληνισμού, σχεδόν έναν αιώνα μετά, το βιβλίο "Η Κιβωτός του Πόντου", του Τάσου Κοντογιαννίδη, έρχεται να καταγράψει και να ταξινομήσει στοιχεία από την πλούσια ιστορία και πολιτισμό του Πόντου....
Οι πληθυσμοί της Πάφρας και γενικότερα του Πόντου, που κατέφυγαν στα όρη, αρνήθηκαν το βιασμό της συνείδησής τους, και αποδύθηκαν σε έναν αγώνα απελπισίας, όντας ένα κομμάτι του Οικουμενικού Ελληνισμού που γενοκτονούνταν, λόγω της εθνικής και πολιτιστικής ταυτότητάς του....
Η ανατομία της ψυχής των Ποντίων σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως στείρα επιστροφή στο παρελθόν, πολύ δε περισσότερο ως κατακριτέα προγονοπληξία ή αυτάρεσκος αυτολιβανισμός....