[...] Στο μυθιστόρημα ο Ουναμούνο έφτασε σε μεγάλη πρωτοτυπία και βάθος. Καθώς του λείπει η εμπιστοσύνη στο λογική, η διπλή απαίτησή του για λογοτεχνική δημιουργία και γνώση του ανθρώπου, βρήκε περισσότερη ικανοποίηση στο μυθιστόρημα, όπως και στη νουβέλα. Αντίκρυ στο ρεαλιστικό ή το νατουραλιστικό μυθιστόρημα που κυριαρχούσε στην εποχή του, ο Ουναμούνο γράφει μυθιστόρημα που θα μπορούσαμε να πούμε υποκειμενικό, βασισμένο στη φαντασία και που αποτελεί μίαν επιχείρηση πρόκλησης στη ζωή και στον άνθρωπο, συνάμα όμως και προσπάθεια κατανόησης της πραγματικότητας του θανάτου και της αθανασίας. Ο καλύτερος τρόπος ύπαρξης του ανθρώπου, σκέφτεται ο Ουναμούνο, είναι το όνειρο. Η ανθρώπινη ζωή είναι κάτι που το ονειρευόμαστε ή το διηγόμαστε. Η φαντασία και η αφήγηση είναι τα όργανα που μας επιτρέπουν να συλλάβουμε τη ζωή στη βαθειά της πραγματικότητα, στη ροή της. Να φτάσουμε στα βάθη της ψυχής, στο βάθος του ανθρώπου και να ζήσουμε εκ των προτέρων, να προπορευτούμε με τη φαντασία στο θάνατο, ώστε να επιχειρήσουμε ν αποκαλύψουμε το μυστικό του. Έτσι, το μυθιστόρημα του Ουναμούνο γίνεται προφιλοσοφική μέθοδος γνώσης της ανθρώπινης πραγματικότητας. [...] (από το εισαγωγικό σημείωμα της Ιουλίας Ιατρίδη)