Λίγα έργα έχουν προκαλέσει τόσο έντονες διαμάχες στην ιστορία της φιλολογίας όσο ο "Διάλογος περί της ορθής προφοράς του λατινικού και του ελληνικού λόγου", έργο του σπουδαίου Ολλανδού λογίου της Αναγέννησης Εράσμου. Στο βιβλίο του αυτό, που δημοσιεύτηκε το 1528, ο Έρασμος εισηγείται μια νέα προφορά των δύο κλασικών γλωσσών, αντί της γνωστής μέχρι την εποχή εκείνη προφοράς, που στηριζόταν στην προφορική παράδοση. Αν και δεν ήταν ο πρώτος που υποστήριξε ότι η προφορά της εποχής του πρέπει να διέφερε από αυτή των αρχαίων Ελλήνων και Λατίνων, ο Έρασμος παρουσίασε τις απόψεις του τόσο συστηματικά και με τέτοια πειστικότητα, ώστε η νέα προφορά των δύο κλασικών γλωσσών να ονομαστεί "ερασμιακή". Πέρα όμως από τα καθαρώς φιλολογικά θέματα, ο Έρασμος βρίσκει την ευκαιρία να καταπιαστεί με πολλά ζητήματα της εποχής του (εκπαιδευτικά, θρησκευτικά, κοινωνικά), με έναν τρόπο που εντυπωσιάζει ακόμα και σήμερα χάρη στη διαύγεια των στοχασμών του και την ανεξαρτησία του πνεύματος του.