Το ναυτικό δίκαιο είναι σε μεγάλο βαθμό επιστημονικά ώριμο και νομοθετικά ολοκληρωμένο διότι είναι προϊόν αφενός μεν μακροχρόνιων διαδικασιών αυτορρύθμισης και αποδοχής από τους ενδιαφερόμενους επαγγελματικούς φορείς, αφετέρου δε συντονισμένων προσπαθειών ενοποίησης σε διεθνές επίπεδο -με όλη τη βραδύτητα διεργασιών που η υπερεθνική αυτή διάσταση συνεπάγεται. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι έχει παύσει να εμφανίζει δεκτικότητα στις κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις και τις νέες αξιολογήσεις που αυτές επιβάλλουν. Το σύγχρονο αίτημα για αποτελεσματικότερη θαλάσσια ασφάλεια και η επίδρασή του στους ήδη παραδοσιακούς θεσμούς της εμπορικής ναυτιλίας, και ειδικότερα στους νηογνώμονες, αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα της εξέλιξης αυτής. Η παρούσα μελέτη στόχο έχει να εξετάσει ορισμένα από τα προβλήματα που ανέκυψαν όταν, κατά την αφομοίωση των εξελίξεων αυτών, χρειάσθηκε πλέον να συγκεκριμενοποιηθούν οι αρχές της αστικής ευθύνης στη δραστηριότητα των νηογνωμόνων, οργανισμών που λειτουργούσαν επί μακρόν σε πλαίσιο άτυπο και παραδοσιακό. Πριν παρατεθεί η διάρθρωση της μελέτης, σκόπιμο θα ήταν να συζητηθεί η έννοια και λειτουργία των οργανισμών αυτών καθώς και οι ιστορικές καταβολές τους.