Το βιβλίο του Ελισαίου Γιανίδη "Γλώσσα και Ζωή" είναι ένα φλογερό μαχητικό κείμενο για την υπεράσπιση της δημοτικής. Τώρα που έχει περάσει παραπάνω από μισός αιώνας από τότε πού γράφτηκε, φαίνεται ακόμα πιο καθαρά και ή ευστοχία, και ή ιστορική του αξία. Η πρώτη έκδοσή του (1908) συμπίπτει με το δυνάμωμα τής διαμάχης για το "γλωσσικό ζήτημα". Η αντιδικία για τό πιο κατάλληλο, πιο πλαστικό, πιο παραστατικό, πιο ευλύγιστο γλωσσικό όργανο, που θα έκφραζε τις υλικές σχέσεις και θα υλοποιούσε την πνευματική ζωή της χώρας, αγκάλιασε όλο τον κόσμο των διανοουμένων και συγκίνησε ζωηρά τήν κοινή γνώμη. Στήν αναμέτρηση αυτή, από αντίθετες θέσεις, πήρανε μέρος με φανατισμό εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής ζωής, εκπαιδευτικοί λειτουργοί, επιστήμονες γλωσσολόγοι και λογοτέχνες.