Από τον προφήτη Άμως μέχρι τον Μπωντλαίρ, από την θρησκευτική εσχατολογία μέχρι την μοντέρνα τέχνη, ο Παπαϊωάννου σε ένα από τα κορυφαία του έργα εικονογραφεί την «περιπέτεια του Πνεύματος», το «θρίαμβο» της ιστορίας απέναντι στη φύση, του πράττειν απέναντι στο είναι. Αυτός ο θρίαμβος θα στηριχτεί στην υποταγή και την υπέρβαση της αρχαιοελληνικής παράδοσης. Τω όντι, η αρχαιοελληνική σκέψη, θέτει στο κέντρο, στην υψηλότερη βαθμίδα της ύπαρξης, τον κόσμο, το σύμπαν.

Αντίστροφα, η ιουδαιοχριστιανική παράδοση και η συνέχειά της, η νεωτερικότητα -που φτάνει μέχρι τον υποκειμενιστικό εξτρεμισμό του σύγχρονου πολιτισμού- θα αποθεώσει την ιστορία και τον ιστορικό χρόνο.
Ο 20ός αιώνας οδήγησε τον εργαλειακό ορθολογισμό και τη χαλιναγώγηση της φύσης στο απόγειό τους και ταυτόχρονα σηματοδότησε την εποχή μιας νέας αμφισβήτησης.
Το τέλος ίσως της "νεωτερικότητας" στην καρτεσιανή εκδοχή της; Η απαρχή ενός "μεταμοντερνισμού" τον οποίο θα εγκαινιάσουν η οικολογική κριτική και το κίνημα του 1968;