"Στην ανατολική Μακεδονία η οργάνωση είχε στηριχθεί σε τοπικούς αρχηγούς στις Σέρρες, την Αλιστράτη και τη Ζίχνα, όπως ο Ζέρβας (Δούκας)>>. Μ αυτές τις 20 λέξεις σκιαγραφείται ο Μακεδονικός Αγώνας, κατά το 1907 και το 1908, στην περιοχή των Σερρών στον 140 τόμο της Ιστορίας του ελληνικού έθνους. Στις δυόμισι αυτές σειρές δεν μπορεί να "χωρέσει" αυτό που έγραψε ο ηρωικός πρόξενος των Σερρών Αντώνιος Σακτούρης στα απομνημονεύματά του για τη θητεία του στη μαρτυρική πόλη των Σερρών: "... Καθ όλην την τριετίαν, που έμεινα εκεί, δεν ενθυμούμαι να εκοιμήθην μίαν καν νύκτα, χωρίς διακοπήν. Διότι ήρχοντο να μου αναγγείλουν ότι ο δείνα εδολοφονήθη, η τάδε συμπλοκή εγένετο, αυτός ο εμπρησμός ή εκείνη η λεηλασία. Ουδέ ώρα ανάπαυλα... Το προξενείο των Σερρών ήτο ουσιαστικώς σαν ένα αρχηγείον εις πολεμικόν μέτωπον και επεβάλλετο αδιάκοπος αγρυπνία". Οι δυόμισι αυτές σειρές δεν συνάδουν με αυτό που έγραψε ο μητροπολίτης Δράμας και μετέπειτα Σμύρνης Χρυσόστομος σε αναφορά του προς το Πατριαρχείο, αναφερόμενος στο ξεκλήρισμα της οικογένειας Κομπόκη στην Καλλιθέα Δράμας, κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα: "Το παρελθόν είναι σκοτεινή άβυσσος, το παρόν κοιλάς κλαυθμώνος, το μέλλον είναι αφεγγές και ασέληνον". Η αντίφαση αυτή αποτελεί πρόκληση για έναν ερευνητή και ιστορικό, τη στιγμή μάλιστα που αποτελεί γέννημα θρέμμα μίας περιοχής για την οποία ο Σακτούρης έγραψε: "... αι Σέρραις υπήρξαν η αστείρευτος κρήνη του Ελληνικού φρονηματισμού της Ανατολικής Μακεδονίας. Δια τούτο ο Ελληνικός αυτός φάρος ήτο ο στόχος της Βουλγαρικής μανίας και ευνόητος η λύσσα, μεθ ης, θέλοντες να υπερισχύσουν οι Σχισματικοί, συμπεριφέροντο προς τας "Άθήνας της Μακεδονίας"". Η αντίφαση αυτή υπήρξε το ερέθισμα για τη συγγραφή του έργου που κρατάτε στα χέρια σας. Η ιδέα για την έκδοση του βιβλίου αυτού άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά το 1998 με την έκδοση, από το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, του τρίτου τόμου της τριλογίας για το Μακεδονικό Αγώνα με τίτλο "Η τελευταία φάση της ένοπλης αναμέτρησης στη Μακεδονία (1907-1908)", που περιλαμβάνει 100 έγγραφα από το αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας, και ορισμένα από τα οποία αναφέρονται στη δράση των ανταρτικών ομάδων στην ανατολική Μακεδονία. [...] (από τον πρόλογο του συγγραφέα)