Στον τόμο αυτόν δημοσιεύονται κείμενα που διερευνούν τις αντιφάσεις αλλά και τις ιστορικές ωσμώσεις ανάμεσα στα παραδοσιακά συστήματα σκέψης και στις ιδέες του Διαφωτισμού και των μεγάλων αστικών επαναστάσεων, όπως αυτές κωδικοποιήθηκαν με αναφορά στην εθνική ιδεολογία, στις αξίες του Εικοσιένα και στη συλλογική εμπειρία του πολέμου της Ελληνικής Ανεξαρτησίας. Μελετώνται οι πυκνές, κατά τις δεκαετίες του 1830 και του 1840, εξεγέρσεις μεγάλης μερίδας των αγωνιστών του πολέμου της Ανεξαρτησίας και των παραδοσιακών ενόπλων της κλεφταρματολικής παράδοσης εναντίον των Βαυαρών και της εθνοκρατικής εξουσίας στο νεοσύστατο Ελληνικό Βασίλειο, καθώς και τα φαινόμενα της κοινωνικής δυστροπίας και της ληστείας που χαρακτήρισαν τις τοπικές κοινωνίες και το δημόσιο βίο μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1850.