Με στοιχειώδη ορθολογική ψυχραιμία πρέπει να συμπεράνει κανείς ότι ο Ελληνισμός, ως ενεργός ιστορική παρουσία, έχει πια τελειώσει. Το ελλαδικό κράτος, αν παραμείνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μάλλον θα αντιπροσωπεύει ό,τι και η σημερινή (άλλοτε ελληνική) Καλαβρία στον ιταλικό νότο: έναν τόπο αρχαιοκλασικών και βυζαντινών μνημείων, με κατοίκους ριζικά μεταλλαγμένης πολιτιστικής συνείδησης και ταυτότητας. Κάποια μειονότητα πληθυσμού ίσως να διασώζει (παρεφθαρμένη ως περιθωριακό ιδίωμα) και την ελληνική λαλιά. Με τέτοιες προοπτικές, πώς δικαιολογείται ο αισιόδοξος τίτλος αυτού εδώ του βιβλίου; "Η παρακμή ως πρόκληση" παραπέμπει σε ενδεχόμενο ανάκαμψης, επανενεργοποίησης της ελληνικής πρότασης πολιτισμού. Ναι, αλλά η αισιοδοξία δεν ερείδεται οπωσδήποτε στα γεωγραφικά όρια του σημερινού ελλαδικού κράτους. Πιθανό (μάλλον το πιθανότερο) την πρόταση να αξιοποιήσουν άλλοι, μη κατ όνομα Έλληνες. Ο Ελληνισμός αφορούσε πάντοτε σε ορίζοντα πανανθρώπινο - ο εγκλωβισμός του σε εθνοφυλετικά σύνορα οδήγησε και στην ιστορική παρακμή του. Το σύνολο νεωτερικό μας "παράδειγμα" βυθίζεται στο αδιέξοδο τουεξαμερικανισμένου πρωτογονισμού. Εξαρτάται ποιοι πρώτοι θα ψηλαφήσουν τη συστοιχία των αναγκών της μετα-νεωτερικότητας με την ελληνική εμπειρία και πρόταση.