Το παιδομάζωμα υπήρξε πρωτότυπος οθωμανικός θεσμός. Αντίθετο στην όποια ανθρώπινη ηθική και στο Κοράνι, αποτέλεσε έναν από τους βασικούς θεσμούς του Κράτους, που επιβαλλόταν στα αγόρια των χριστιανών υπηκόων του. Από αυτά, αλλά προορίζονταν να πάρουν εξελικτικά τις μεγάλες θέσεις και άλλα να επανδρώσουν το σώμα των γενίτσαρων και διάφορες μονάδες /υπηρεσίες του στρατού και των ανακτόρων. Για τους Οθωμανούς το παιδομάζωμα ήταν δύναμη· για τους υπόδουλους Χριστιανούς, το μεγαλύτερο από τα κακά που επέβαλε η πανίσχυρη τουρκική κατοχή. Για να γλυτώσουν από αυτό έπρεπε ή να προσχωρήσουν στο Ισλάμ ή να εκπατριστούν ή να πεθάνουν. Υπέκυπταν, λοιπόν, σε αυτή τη σκληρή απαίτηση, αλλά δεν ήταν λίγοι αυτοί που χρησιμοποίησαν άλλα μέσα για την αντιμετώπισή του. Και αυτή η σταθερή αντίθεση/αντίσταση των υπόδουλων στο παιδομάζωμα αποτέλεσε έναν από τους λόγους που ο οθωμανικός θεσμός άρχισε - μετά τη σουλτανεία του Σουλεϊμάν Α - να εκφυλίζεται βαθμιαία ως την τελική αχρήστευσή του.