Πόσο δυνατό είναι το πνεύμα της Αθήνας και της Ρώμης και πώς μπορεί να θεραπεύσει την πλήξη της σημερινής Ευρώπης; Χωρίς το πνεύμα του Θουκυδίδη ίσως ο Θερβάντες να μην είχε γράψει ποτέ τον Δον Κιχώτη του. Χωρίς τον Ηρόδοτο ο Κάφκα μοιάζει ξεκρέμαστος. Η ανάσα της Αθήνας, έτσι όπως τη ρύθμισε η Ρώμη, υπήρξε η ανάσα μιας παράλληλης πορείας που παρακολούθησε τον ευρωπαϊκό πολιτισμό ως τον 20ό αιώνα. Αυτή έδινε τον ρυθμό στην ευρωπαϊκή ευαισθησία, αυτή προγραμμάτισε τη μεγάλη πορεία της καλλιτεχνικής και συγγραφικής δημιουργίας που κάλυπτε την Ιστορία με τη θαλπωρή της σκιάς της. Οι Άραβες διάβασαν τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, όμως δεν κατάλαβαν ποτέ τον Ευριπίδη ή τον Φειδία. Και τώρα που η ανάσα της Αθήνας και της Ρώμης ακούγεται λαχανιασμένη, η Ευρώπη έχει χάσει τον ρυθμό της, τρικλίζει παραπαίοντας στα όρια της κατάθλιψης, της πλήξης που αναδίδει η γραφειοκρατία των Βρυξελλών. "Αν είναι κάτι που με τρομάζει στη σημερινή Ευρώπη", λέει ο Τάκης Θεοδωρόπουλος, "δεν είναι η πλήξη των Βρυξελλών, ούτε η θεαματική αδυναμία των πολιτικών της. Είναι η συστηματική αποδυνάμωση των πολιτιστικών της αντισωμάτων, η απονέκρωση μιας ευαισθησίας η οποία, ως τον 20ό αιώνα, συνόδευε την ύπαρξή της".