Οι μελέτες που περιέχονται στον παρόντα τόμο αποτελούν τη συγκομιδή της ενασχόλησής μου, στα τελευταία δέκα χρόνια, τόσο με τη γοητευτική εποχή του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, όσο και με τις ιστορικές και πνευματικές "περιπέτειες" της γενέτειράς μου πόλης, της Θεσσαλονίκης. Στα χρόνια του Διαφωτισμού συντελέσθηκαν καθοριστικές αλλαγές στον τομέα της νεοελληνικής σκέψης και ο απόηχος των αλλαγών αυτών σε φιλολογικά θέματα προσέλκυσε το ενδιαφέρον μου. Η Θεσσαλονίκη και γενικότερα ο μακεδονικός χώρος, ιδίως στο πλαίσιο της λογοτεχνικής παραγωγής, δεν έπαυσαν να αποτελούν πεδίο των επιστημονικών μου αναζητήσεων. [...] (από τον πρόλογο του συγγραφέα)