Αφορμή για τη έκδοση του παρόντος πονήματος αποτέλεσε η διαπίστωση ότι ελλείπει από τη βιβλιογραφία του Εκκλησιαστικού Δικαίου η συγκεντρωτική καταγραφή και παρουσίαση των αποφάσεων της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου περί παραχωρήσεως αυτοκεφάλου και αυτονόμου καθεστώτος σε εκκλησιαστικές περιφέρειές του, οι οποίες για συγκεκριμένους κάθε φορά λόγους ζήτησαν από τη Μητέρα Εκκλησία την διοικητική ανεξαρτησία τους από αυτήν....
Σε αυτό το βιβλίο συγκεντρώνονται μελετήματα, τα οποία, παρότι συντάχθηκαν με διαφορετικές αφορμές, συγκροτούν μια ενιαία θεματική ενότητα, θεμελιώδης παράμετρος της οποίας είναι το μοτίβο της αλλοτρίωσης (ή του κινδύνου της αλλοτρίωσης) της θεολογικής αυτοσυνειδησίας του ελληνικού λαού συνεπεία των αλλεπάλληλων ιστορικών δυστυχημάτων των τελευταίων περίπου επτά εκατονταετιών....
Ο Αναστάσιος, από απέραντη θεϊκή αγάπη προς τους πονεµένους και αδικηµένους αδελφούς µας των άλλων ηπείρων, πάτησε το πόδι του σε αφιλόξενα εδάφη, αντιµετώπισε προκαταλήψεις και εχθρότητα, κινδύνεψε από επιδηµίες, αλλά, τελικά, µπόρεσε να εγκαινιάσει µια γλώσσα επικοινωνίας....
Ένα επιστημονικά τεκμηριωμένο έργο, καρπός πολυετούς και επίπονης έρευνας, συγκέντρωσης και κατάταξης των ιστορικών ντοκουμέντων, γύρω από το μεγαλύτερο θέμα, που αφορά τον καθένα μας: Τη σίγουρη και βεβαιωμένη τακτοποίηση του ανθρώπου μπροστά στον Θεό, εξαφορμής της συζήτησης που έλαβε χώρα στην πατρίδα μας, και τη σχετική βιβλιογραφία, που είδε το φως της δημοσιότητας:
- Τι διδάσκουν πρώτ απ όλα οι Άγιες Γραφές; Ποια είναι η σίγουρη και αποκαλυμμένη αλήθεια του Θεού;
- Τι δεχόταν και τι πίστευε η αρχαία εκκλησία, στις διάφορες γεωγραφικές περιοχές:
- Ποια θέση εκπροσωπούσαν, και πώς ενεργούσαν οι κατά τόπους εκκλησίες σε διάφορες περιόδους, από την αρχαία εποχή, και μέχρι σήμερα;
- Τι λένε επάνω σ αυτό οι πατέρες της Εκκλησίας, τόσο της μεταποστολικής εποχής, όσο και των κατοπινών εποχών;
- Ποια είναι η φωνή της ιστορίας, των Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων;
- Τι αναφέρουν σχετικά οι «Ιεροί Κανόνες», που σχηματίστηκαν στο πέρασμα των προηγούμενων αιώνων;
- Ποια είναι η θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, μπροστά στη συρροή αυτών των ντοκουμέντων και στην ξεκάθαρη φωνή τους, καθώς και στο σύνολο της πατερικής γραμματείας;
Αυτά είναι μονάχα μερικά από την πληθώρα των θεμάτων που περιέχονται στο έργο αυτό, μαζί με μια πλατιά -Ελληνική και Ξενόγλωσση- βιβλιογραφία....
Η ορθόδοξη Εκκλησία διατήρησε ακέραιο έναν τεράστιο πλούτο τόσο στον χώρο του λειτουργικού βίου και της πατερικής σκέψης όσο και στον χώρο της εκκλησιαστικής τέχνης....
Η ορθόδοξη Εκκλησία διατήρησε ακέραιο έναν τεράστιο πλούτο τόσο στον χώρο του λειτουργικού βίου και της πατερικής σκέψης όσο και στον χώρο της εκκλησιαστικής τέχνης....