Τη δύσκολη αυτή περίοδο, η χώρα ξεκινούσε από το μηδέν και προσπαθούσε να οργανώσει μεταξύ των άλλων, τη στοιχειώδη εκπαίδευση και να ανεβάσει έστω και λίγο το επίπεδο του ταλαιπωρημένου λαού. Λόγιοι άνδρες και απλοί κληρικοί προσπάθησαν να αναβαθμίσουν ποιοτικά την εκπαίδευση με βάση τα ευρωπαικά πρότυπα. Οι περισσότεροι από τους φωτισμένους εκείνους δασκάλους του γένους αγωνίσθηκαν να μετακενώσουν (για να θυμηθούμε τον Κοραή) τις ιδέες της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων του ανθρώπου, τις οποίες εξέθρεψε ο ευρωπαϊκός διαφωτισμός και επέβαλε η Γαλλική Επανάσταση. Οι ιδέες του διαφωτισμού γαλούχησαν τις ψυχές των υποδούλων Ελλήνων και όταν προέκυψε το νεοσύστατο Ελληνικό κράτος διαμόρφωσαν την πολιτική ιδεολογία, δηλ.τη δημοκρατία και τις συνταγματικές ελευθερίες.