«Κάτι που ξεκίνησε με την απόλυτα δικαιολογημένη πρόθεση της πάλης εναντίον των διακρίσεων –φυλής, φύλου και εθνοτικής καταγωγής–, με σκοπό να δημιουργηθεί μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή, ανεκτικότητα και δικαιοσύνη, προκάλεσε το ακριβώς αντίθετο από αυτό που επεδίωκε – δηλαδή, μεγαλύτερο διχασμό, λιγότερη ανεκτικότητα και λιγότερη δικαιοσύνη» Σέργκιου Κλάινερμαν
Σύμφωνα με τον Όργουελ, όποιος ασκούσε κριτική στο σοβιετικό καθεστώς, στο όνομα της ελευθερίας, κατηγορούνταν ως «υπηρέτης του μεγάλου κεφαλαίου». Στο ίδιο πνεύμα, οι υπερασπιστές της αυτονομίας της επιστήμης κατηγορούνται σήμερα ότι «παίζουν το παιγνίδι της άκρας δεξιάς» οι δε οπαδοί της κοσμικότητας ότι είναι «ισλαμοφοβικοί».
Ο Ρεϊμόν Αρόν έγραφε άλλοτε: «Προσπαθώντας να ερμηνεύσω τη στάση των διανοουμένων, που είναι αμείλικτοι απέναντι στις ανεπάρκειες των δημοκρατιών και επιεικείς απέναντι στα μεγαλύτερα εγκλήματα, αρκεί να διαπράττονται στο όνομα ωραίων θεωριών, προσέκρουα στις ιερές λέξεις: Αριστερά, Επανάσταση, προλεταριάτο». Σήμερα, ο καθαγιασμός των σκοπών περνάει μέσα από άλλες «ιερές λέξεις» («κοινωνικό φύλο», «αποαποικιοποίηση», «διατομεακότητα», «φυλετικοποίηση»), αλλά η ουσία παραμένει πάντα η ίδια…
Ο πολυπολιτισμός διολίσθησε προς τον κοινοτιστικό ταυτοτισμό και ο τελευταίος μετατρέπεται, μπροστά στα μάτια μας, σε ολοκληρωτισμό. Και όπως συμβαίνει σε κάθε ολοκληρωτική ατμόσφαιρα, ο φόβος βασιλεύει, κυρίαρχος, τόσο στις πανεπιστημιουπόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και στα γραφεία των προέδρων των γαλλικών πανεπιστημίων.