Είναι γνωστό ότι το Γυμνάσιο της Ελληνικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης διέθετε κατά το 19ο αιώνα μια ιδιαίτερα πλούσια και σημαντική βιβλιοθήκη με σπάνια χειρόγραφα και πολύτιμες εκδόσεις. Με στόχο την εκπόνηση συστηματικής αρχειακής και βιβλιογραφικής έρευνας συγκροτήθηκε, στο πλαίσιο του Ι.Α.Ν.Ε., ειδική Ερευνητική Ομάδα και, παράλληλα, αναπτύχθηκε ευρύ πρόγραμμα αναζήτησης και καταγραφής των εντύπων της Βιβλιοθήκης. Το παλαιότερο έντυπο έχει εκδοθεί το 1532 και το νεότερο, με το οποίο κλείνει ο κατάλογος, το 1911. Η συλλογή αυτή δίνει απαντήσεις σε ερωτηματικά σχετικά με την κοινωνική ζωή, το πνευματικό πρόσωπο της πόλης, την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας, και, παράλληλα, φωτίζει με καθαρότητα την πορεία του ελληνισμού της Θεσσαλονίκης. Ευελπιστούμε ότι η προσπάθεια αυτή θα αποτελέσει έναυσμα για την αποκατάσταση της βιβλιοθήκης του Ελληνικού Γυμνασίου Θεσσαλονίκης και την αξιοποίηση των πολύτιμων εντύπων και χειρογράφων από τη μελλοντική έρευνα.