Το βιβλίο αυτό ερευνά την κοινωνική ιστορία της περιφέρειας της Θεσσαλονίκης κατά τον 20ο αι., έως το 1945. Αναλύονται η ευρύτερη ανθρωπογεωγραφία της περιοχής, οι εξελίξεις στην οικονομία, οι τάξεις και τα στρώματα στην κοινωνία της υπαίθρου αλλά και μείζονα κοινωνικά ζητήματα, όπως υγεία, περίθαλψη, εργασία, εκπαίδευση και το γυναικείο κίνημα. Παρατίθεται μια εκτεταμένη έρευνα και ανάλυση του τρόπου με τον οποίο διαχειρίστηκε ο κοινοτικός θεσμός, οι κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις στους τομείς παραγωγής και ο τρόπος που αλληλεπιδρούσαν, μέσω της οργάνωσης των εργαζομένων σε συντεχνίες και συνδικάτα. Καταγράφονται επίσης πολιτισμικά θέματα και έθιμα των κατοίκων, ενώ υπάρχει εκτεταμένη αναφορά σε δημογραφικά στοιχεία της περιοχής. Στο έργο διερευνάται επίσης η πρόταση η οποία κατατέθηκε, στον 20ό αιώνα, από ριζοσπαστικές κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις για τη μετάβαση σε ένα νέο κοινωνικό σύστημα και υπέδειξε τον τρόπο διαφορετικής δόμησης της κοινωνίας μέσω παρέμβασης των μη προνομιούχων κοινωνικών στρωμάτων. Πρόκειται για μία πολύπλευρη έρευνα που καταδεικνύει ένα πλήθος πτυχών που συναποτελούσαν το σύνολο της κοινωνικής ιστορίας στην περιφέρεια της Θεσσαλονίκης, στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.