Στις επιστήμες του ανθρώπου, η σχέση μεταξύ της μάθησης και της γνωστικής ανάπτυξης, οι υποθέσεις που αφορούν τη θεμελίωση της νόησης στη "γλώσσα" ή το αντίστροφο ή, ακόμα, οι μελέτες που ασχολούνται με τις διαδικασίες της συγκρότησης και της οικοδόμησης των προεννοιολογικών εμπειριών του παιδιού, θέτουν πάντα ορισμένα μεθοδολογικά (ίσως και φιλοσοφικά) προβλήματα. Τα προβλήματα αυτά, στο μέτρο που δεν επισημαίνονται ή δεν αναλύονται επαρκώς, δημιουργούν μεγάλες δυσκολίες κατανόησης του τι "διακυβεύεται" στην επιστημονική και επαγγελματική πρακτική των ψυχολόγων ή των εκπαιδευτικών μέσα από την υιοθέτηση των διαφόρων μοντέλων ανάλυσης της συγκρότησης των γνώσεων. Το βιβλίο αυτό επιχειρεί να επισημάνει συνοπτικά, αλλά με κριτικό πνεύμα, τις διανοητικές και μεθοδολογικές "βάσεις" των σύγχρονων ψυχολογικών και ψυχο-κοινωνικών προσεγγίσεων της μάθησης και των βιωμάτων (σωματικών και συμβολικών) των ανθρώπινων όντων. Το ίδιο ίσως ερώτημα που αναδεικνύεται από αυτούς τους προβληματισμούς είναι: ποιο είναι το αντικείμενο έρευνας μιας ψυχολογίας της γνώσης και της γνωστικής ανάπτυξης; Πώς μπορούμε να ορίσουμε το "υποκείμενο" στα πλαίσια μιας ψυχολογίας που δεν απορρίπτει την ένταξή της στις κοινωνικές επιστήμες, ούτε τον ρόλο της ιστορίας στη διαμόρφωση και στην εξέλιξη των φαινομένων που μελετά;