Ανάμεσα στις είκοσι πέντε και πλέον χιλιάδες σελίδες που βρέθηκαν καταχωνιασμένες στο περίφημο πλέον μπαούλο του Πεσσόα, ήταν κι αυτές που αναφέρονταν στα αξιοθέατα της Λισαβόνας....

Άλβαρο ντε Κάμπος: ο εμπνευσμένος μηχανικός των Ωδών Σύμφωνα με τον Φερνάντο Πεσσόα, εμπνευστή και διευθυντή αυτής της μοναδικής ορχήστρας των ετερωνύμων ποιητών, ο Άλβαρο ντε Κάμπος γεννήθηκε στην Ταβίρα στις 15 Οκτωβρίου 1890, σπούδασε μηχανολόγος και στη συνέχεια ναυπηγός-μηχανικός στη Γλασκώβη και έζησε στη Λισσαβόνα, άνεργος....

"Αυτός ο οποίος δεν είναι ικανός να σκοτώσει έναν άνθρωπο, δεν είναι επίσης ικανός να σκοτώσει ένα κοτόπουλο....

"Αυτός ο οποίος δεν είναι ικανός να σκοτώσει έναν άνθρωπο, δεν είναι επίσης ικανός να σκοτώσει ένα κοτόπουλο....

"Ο δρόμος του φιδιού" είναι μιά πραγματεία μύησης στην γνώση, είναι ένα παζλ που συνθέτει ο Γιάννης Σουλιώτης από γνωστά και ανέκδοτα κείμενα του Φερνάντο Πεσσόα που καλούν στον δρόμο της γνώσης, τον δρόμο που διάνυε ο Πεσσόα σαν τον Οδοιπόρο του, παραμυθούμενος για λίγο ή περισσότερο με γοητευτικές συναναστροφές: με τους αρχαίους Έλληνες θεούς, την Μεταφυσική, την Αλχημεία, την Μασονία, την Καβάλα, τους Ναϊτες, τους Ροδόσταυρους, την Επιστήμη, την Τέχνη, την Θρησκεία....

Το ειρωνικό, αιρετικό, σοφιστικό πνεύμα του Πεσσόα, που έλκεται τα μέγιστα από τον λόγο και τον αντίλογο, δεν θα μπορούσε να μην αγαπάει τη συντομία, την ακρίβεια, τη μαθηματική και ταυτόχρονα ρητορική φύση των αποφθεγμάτων και των αφορισμών....

Είναι γενικώς αποδεκτό ότι η ιδιοφυΐα δεν αναγνωρίζεται στη εποχή της γιατί έρχεται σε αντίθεση με αυτήν, τίθεται όμως το ερώτημα γιατί αναγνωρίζεται απο τις επερχόμενες γενιές....

Αρχές του 1920....

"Pessoa" στα πορτογαλικά σημαίνει πρόσωπο, άτομο....

Αποσπασματικό, κρυφό ημερολόγιο, κείμενο εναγώνιας ενδοσκόπησης, απόπειρα εξερεύνησης του φαινομένου της ύπαρξης, ανίχνευση των ορίων ανάμεσα στο είναι και το μη είναι, μα πάνω απ όλα μια ατέρμονη αυτο-εξιστόρηση, είναι το "Βιβλίο της Ανησυχίας" όπου, πίσω από τις εξομολογήσεις του διάφανου βοηθού λογιστή Μπερνάρντο Σουάρες, διακρίνουμε μια από τις δεσπόζουσες φυσιογνωμίες της παγκόσμιας λογοτεχνίας του 20ού αιώνα, τον Πορτογάλο ποιητή Φερνάντο Πεσσόα....

Αν τα καθαυτό λογοτεχνικά έργα του Φερνάντο Πεσσόα τον έχουν καθιερώσει -πολλά χρόνια μετά θάνατον- ως έναν από τους σημαντικότερους Ευρωπαίους δημιουργούς του 20ού αιώνα, αυτή η συλλογή δοκιμίων, δημοσιευμάτων και σκόρπιων κειμένων μας παρουσιάζει τη φιλοσοφική του πλευρά και, αναδεικνύει την κοσμοθεωρία του ως καλλιτέχνη....

Ο Πεσσόα υπήρξε ένας ιδιαίτερος λογοτέχνης, μια προσωπικότητα ιδιόρρυθμη και πολυσχιδής που ενσάρκωνε διαφορετικές τάσεις της ανθρώπινης ψυχής....

Το κείμενο αυτό αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικότερα δείγματα της "πολυσχιδούς" έκφρασης του ποιητή από τη Λισαβόνα....

[....

Τον Πεσσόα (1888-1935) κατατρύχει η ματαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά και η μικρότητά της....

Η Αγωγή του Στωικού είναι αναπόφευκτο να φέρει στη μνήμη του αναγνώστη το Βιβλίο της Ανησυχίας, όπως και ο συγγραφέας της "βαρόνος ντε Τέιβε" τον αντίστοιχο "ετερώνυνο" του Φερνάντο Πεσσόα "Μπερνάρντο Σοάρες"....

Τον Φερνάντο Πεσσόα (1888-1935) απασχόλησαν ιδιαίτερα τα μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα του ανθρώπου....

Γραμμένο σχεδόν έναν ολόκληρο αιώνα πριν, το 1917, και δημοσιευμένο μόλις το 2009, το διήγημα "Ο Οδοιπόρος" συνιστά το πλέον πρόσφατο δείγμα του ανεξάντλητου θησαυρού που κρύβει το μυθικό μπαούλο που μας κληροδότησε ο Φερνάντο Πεσσόα....

Για πρώτη φορά το κείμενο του Φερνάντο Πεσσόα, "Ultimatum", θεωρείται ένα από τα πλέον βίαια του όλου έργου του, μεταφράζεται στα ελληνικά και παρουσιάζεται στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό....

Το νεανικό γραπτό του Φερνάντο Πεσόα που "υπογράφει" ο συνομήλικος ετερώνυμός του Αλεξάντερ Σερτς -δημοσιευμένο για πρώτη φορά το 1978-, μας γνωρίζει μιαν άλλη πτυχή της αφηγηματογραφίας του: το διήγημα τρόμου....

Η Οφέλια Κεϊρός είναι 19 ετών όταν ερωτεύεται τον Φερνάντο Πεσσόα και μαζί του όλη την παρέα των ετερωνύμων: τον Α....

Έχω συχνά συλλογιστεί πόσο σοφές είναι οι ρήσεις του Γκαίτε στις συζητήσεις του με τον Έκερμαν....

Τελευταίος της βασικής τριάδας των ετερωνύμων ως προς τη σειρά γέννησης, μετά τον Αλμπέρτο Καέιρο και τον Ρικάρντο Ρέις, τη θριαμβική εκείνη ημέρα της 8ης Μαρτίου 1914, ο Aλβαρο ντε Κάμπος είναι, σύμφωνα με τον Αντόνιο Ταμπούκι, "ένα διπλό πρόσωπο, στο βαθμό που είναι πρόσωπο της μυθοπλασίας που δημιουργεί μυθοπλασία, ένα λογοτεχνικό πρόσωπο που δημιουργεί με τη σειρά του λογοτεχνία....

Το ποιητικό έργο του Αλμπέρτο Καέιρο απαρτίζεται από τρεις ενότητες: τον "Φύλακα των κοπαδιών", τον "Ερωτευμένο βοσκό" και τα "Ασύνδετα ποιήματα"....

Ο Φερνάντο Πεσσόα εργάστηκε ως μεταφραστής και συντάκτης εμπορικών επιστολών, διαφημιστής και κειμενογράφος, ενώ δοκίμασε επίσης την τύχη του ως εκδότης, πρωτοποριακός εφευρέτης και επιχειρηματίας....

...

...

Ο Αναρχικός Τραπεζίτης είναι ένα "διήγημα λογικής", όπως το ονόμασε ο Πεσσόα, γραμμένο σε μορφή πλατωνικού διαλόγου....

Τίποτε από αυτά δεν μ ενδιαφέρει, τίποτε από αυτά δεν επιθυμώ....

Το διασημότερο βιβλίο του μεγάλου Πορτογάλου συγγραφέα στην πλέον πρόσφατη και ολοκληρωμένη εκδοχή του....

Το διασημότερο βιβλίο του μεγάλου Πορτογάλου συγγραφέα στην πλέον πρόσφατη και ολοκληρωμένη εκδοχή του....

Το "αλφαβητάρι" που έγραψαν πάνω από 70 σπουδαίοι συγγραφείς με την πένα ενός....

Είναι ο Διάβολος "πνεύμα του καλού"; Είναι "ο μικρότερος τη τάξει αδελφός του Θεού" τον οποίο ο ίδιος ο Δημιουργός "ψάχνει για να τον συμπληρώσει"; Τρία ανατρεπτικά διηγήματα του μεγάλου Φερνάντο Πεσσόα....

Από την τρυφερή του ηλικία, ο Φερνάντο Πεσσόα θα έρθει αντιμέτωπος με την εμπειρία της απώλεια στις πιο οδυνηρές της εκφάνσεις και η θεματική του θανάτου θα απασχολήσει εξίσου τον ορθώνυμο συγγραφέα και τους ετερώνυμούς του: τον Αλμπέρτο Καέιρο, τον Ρικάρντο Ρέις, τον Άλβαρο ντε Κάμπος, τον Μπερνάντο Σοάρες, τον Μπαράο ντε Τέιβε...

Τα χαϊκού του Φερνάντο Πεσσόα, χαρακτηριστικά του πνεύματος αυτού του τόσο ιαπωνικού και τόσο οικουμενικού, συνάμα, ποιητικού είδους, αποκαλύπτουν μια «άλλη πτυχή» της πολύπλευρης λογοτεχνικής δραστηριότητας του μεγάλου Πορτογάλου… Μια πτυχή διόλου απροσδόκητη, πάντως, για τον ποιητή που, μέσω των περίφημων ετερωνύμων του, διακήρυσσε ότι κάθε σκέψη του ήταν «μια αίσθηση», καθώς σκεφτόταν «με τα μάτια και τ’ αυτιά», ή δήλωνε με αφοπλιστική απλότητα ότι «δεν υπάρχει», ακριβώς όπως ο ποιητής που συνθέτει χαϊκού δεν υφίσταται στα ποιήματά του...

Ο ανυποψίαστος έφηβος που ζει ανέμελα στο πατρικό του σπίτι ξεκινά με την προτροπή του αινιγματικού Άντρα με τα Μαύρα ένα ταξίδι μύησης...

Ο Άλβαρο Κοέλιο ντε Αταΐντε, 14ος Βαρόνος ντε Τέιβε, είναι ένας ακόμη ετερώνυμος του Φερνάντο Πεσσόα...

Η Θαλασσινή ωδή είναι ένα από τα ελάχιστα έργα που ο Φερνάντο Πεσσόα ολοκλήρωσε και δημοσίευσε εν ζωή...

Αυτό που καθιστά το έργο του Πεσσόα τόσο ενδιαφέρον (και επίκαιρο) είναι ο έξυπνος, απρόβλεπτος τρόπος με τον οποίο ερευνά όχι μόνο την ανθρώπινη ψυχή, αλλά και τη –συχνά αθέα­τη– σύγκρουση μεταξύ της ατομικής και της κοινωνικής ταυτότητας...

Ο "Αναρχικός τραπεζίτης" δημοσιεύτηκε το 1922, αλλά είναι έργο εξαιρετικά επίκαιρο....